Λαμπρές εκδηλώσεις για τη μνήμη του Λ. Μαβίλη

Με λαμπρότητα εορτάσθηκε η επέτειος από τον –ηρωικό- θάνατο του βουλευτή της Κέρκυρας και ποιητή Λορέντζου Μαβίλη. Με τον βαθμό του λοχαγού, στο λόχο των Γαριβαλδινών ,πολέμησε τους Τούρκους για την απελευθέρωση της πόλης των Ιωαννίνων.

Όμως δεν πρόλαβε να την δει ελεύθερη γιατί ένα βόλι του έκοψε το νήμα της ζωής του στη μάχη του Δρίσκου την 28η Νοεμβρίου του 1912. Το περασμένο Σαββατοκύριακο Γιαννιώτες Κερκυραίοι και Επτανήσιοι παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις στα Γιάννενα, αφιερωμένες στη μνήμη του Λορέντζου Μαβίλη, καθώς συνδιοργανώθηκαν από τον Κερκυραϊκό Οργανισμό Εκδηλώσεων, τον δήμο Ιωαννιτών καθώς και την Κερκυραϊκή Ένωση Ιωαννιτών «ο Άγιος Σπυρίδων».

 Το πρόγραμμα περιελάμβανε :

Σάββατο: Παρέλαση της Φιλαρμονικής, της Χορωδίας και συνοδών παιανίζοντας στους κεντρικούς δρόμους των Ιωαννίνων .Συναυλία στο πνευματικό κέντρο του Δήμου, του Μουσικού Συνόλου της Φιλαρμονικής και της χορωδίας του Αγ. Ματθαίου υπο την Διεύθυνση του μαέστρου Γιώργου Ρέγγη, παρουσία του Μητροπολίτου Ιωαννίνων, Αντιδημάρχων Ιωαννίνων και Κερκύρας και πλήθος κόσμου

Κυριακή: Δοξολογία στον Ι.Ν. Αγίου Τρύφωνα στη Τ.Κ. Βασιλικής, επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση Στεφάνων με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής και της χορωδίας Αγ. Ματθαίου στο μνημείο του Λορέντζου Μαβίλη στο Ύψωμα του Δρίσκου.

Το δήμο Κέρκυρας εκπροσώπησε ο αντιδήμαρχος Βασ. Καββαδίας ενώ παιάνισε η φιλαρμονική Αγίου Ματθαίου «Λορέντζος Μαβίλης» καθώς και η χορωδία του Αι Μαθιά. Μεταξύ των άλλων, ομιλία δόθηκε από τον διδάσκοντα του Ιονίου Πανεπιστημίου Δρ. Δημήτρη Μεταλληνό, εμπλουτισμένος με  ποιήματα του Μαβίλη που απάγγειλαν η Πρόεδρος του Ο.Κ.Ε.   Νατάσα Βέργη και το μέλος του Δ.Σ. Σπύρος Ασωνίτης.

Εκ μέρους των μελών του Ο.Κ.Ε. , το δ.σ. του Συλλόγου εκφράζει τα πιο θερμά του ευχαριστήρια σε όσους συνέβαλαν στην επιτυχία των εκδηλώσεων αυτών.

«Λορέντζος Μαβίλης, ο πολιτικός της θυσιαστικής πράξης» (oμιλία Δ. Μεταλληνού)

Η αναφορά σε κάποιο ιστορικό γεγονός έχει αξία, όταν αυτό προσφέρει εφόδια για την αντιμετώπιση των σύγχρονων κοινωνικών και εθνικών προκλήσεων. Στην προοπτική αυτή εντάσσεται και η 103η επέτειος από τη μοιραία ημέρα (28 Νοεμβρίου 1912) της θυσίας του επτανήσιου ποιητή και πολιτικού Λορέντζου Μαβίλη, σ’ αυτόν τον ιερό και αγιασμένο τόπο της μαρτυρικής Ηπείρου. Εκφράζουμε, μάλιστα ως Κερκυραίοι, τη βαθιά μας ευγνωμοσύνη προς εσάς τους φιλόξενους αδελφούς μας Ηπειρώτες, που συνεχίζετε να διατηρείτε άσβεστη τη φλόγα της ψυχής του συμπατριώτη μας ήρωα και δι’ αυτού το ετήσιο αντάμωμά μας. Αποδεικνύετε με τη στάση σας αυτή, ότι είστε πανάξιοι των αγαθών της ελευθερίας, που σας κληροδότησε μεταξύ άλλων και η θυσία του μεγάλου Κερκυραίου Δημιουργού. Αξίζουν, παράλληλα, συγχαρητήρια στη Φιλαρμονική του Αγίου Ματθαίου Κερκύρας, που φέρει τιμητικά το εμβληματικό όνομά του.

Ο Μαβίλης, αν και γεννήθηκε στην Ιθάκη (1860) και υπήρξε υιός του ισπανικής καταγωγής ρωμαιοκαθολικού δικαστικού Παύλου Μαβίλη, έλαβε ελληνική ανατροφή από τη μητέρα του Ιωάννα Καποδίστρια Σούφη, ανηψιά του πρωτομάρτυρα του Ελληνικού Κράτους και μεγίστου των Ελλήνων της Νεωτέρας Ιστορίας Ιωάννου Καποδίστρια. Η άγνωστη στο ευρύ κοινό μητέρα του υπήρξε ο καταλύτης, που τον διαπότισε με το θυσιαστικό και αλτρουιστικό καποδιστριακό πνεύμα, γεγονός που συνετέλεσε στην υψίστη αυθυπέρβασή του. Ως αυθεντικός μέτοχος του καποδιστριακού πνεύματος, υπερέβη την ευγενική δυτική του καταγωγή, λειτουργώντας στην πράξη ως αυθεντικός Ορθόδοξος Έλληνας, δηλαδή άνθρωπος της θυσιαστικής πράξης. Από νεαρός στρατεύθηκε στην παράταξη του ελληνικού εθνισμού, συνειδητοποιώντας ότι δεν αρκεί να ζει κανείς και να δραστηριοποιείται πνευματικά στα όμορφα νησιά του Ιονίου. Έτσι, ως άνθρωπος της πράξης κι όχι απλά των διαπιστώσεων, συμμετείχε άλλες δύο φορές ως στρατιώτης στους απελευθερωτικούς αγώνες των νεοελλήνων. Την πρώτη φορά πολέμησε για την απελευθέρωση της μαρτυρικής μεγαλονήσου Κρήτης (1896), ενώ τη δεύτερη φορά αγωνίσθηκε στα ίδια αυτά αγιασμένα χώματα της μαρτυρικής Ηπείρου (1897), όπου και τραυματίσθηκε. Η ευαίσθητη ποιητική του ιδιοσυγκρασία απογοητεύθηκε και τις δύο φορές, από την αποτυχία των εθνικών προσπαθειών. Η φιλοπατρία του αποτυπώνεται στο σονέτο του με τίτλο «Πατρίδα». Ο Μαβίλης γνώρισε αρκετούς ποιητές της μεγάλης επτανησιακής, αλλά και κατ’ επέκταση εθνικής σχολής, αλλά στα πεδία των μαχών ανακάλυψε τους σκοτεινούς ποιητές της διπλωματίας και της εξωτερικής πολιτικής των Μ. Δυνάμεων, οι οποίοι χθες και σήμερα καθορίζουν τις τύχες των λαών και στην περίπτωσή μας του υπερήφανου και αδούλωτου ελληνικού λαού. Η συνήθης τακτική να απομονώνεται το πρώτο σκέλος της κλασικής φράσης του «δεν υπάρχει χυδαία γλώσσα, αλλά χυδαίοι άνθρωποι», εξυπηρετεί αποκλειστικά τους ασχολούμενους με τα γλωσσικά ζητήματα. Το δεύτερο, όμως, σκέλος, της εν λόγω φράσης του (υπάρχουν δηλαδή «χυδαίοι άνθρωποι»), αποδεικνύει τη βαθιά ιστορική του συνείδηση και γνώση. Μέσα από τα οικογενειακά βιώματα, πολλά από τα οποία οφείλονται στην αγάπη της μητέρας του, αλλά και από τις πολιτικές και πολεμικές του εμπειρίες, κατέληξε να ομολογήσει ότι όντως υπάρχουν «χυδαίοι άνθρωποι», που αποτελούν την πιο επικίνδυνη κοινωνική ομάδα. Ανθρωποειδή τέρατα ή τερατόμορφοι άνθρωποι, με μια λέξη παλιάνθρωποι ή απάνθρωποι, οι οποίοι απαξιούν τα εθνικά δίκαια και θέτουν τα πάντα στη σκακιέρα του συμφέροντος και της ανεθνικής απληστίας και ιδιοτέλειας. Αν και ο ίδιος κορυφαίος σκακιστής, με διεθνή επιτυχία και αναγνώριση, έφτασε στο σημείο της πλήρους απογοήτευσης, όταν γνώρισε τους «χυδαίους ανθρώπους» της παγκόσμιας σκακιέρας, οι οποίοι έπαιζαν χωρίς κανόνες τις τύχες των λαών της ανθρωπότητας και στην περίπτωσή μας του ελληνισμού. Ο ποιητής Μαβίλης, εκτός από μερικά ποιήματα που δημοσίευσε σε περιοδικά της εποχής, δεν εξέδωσε καμία ποιητική συλλογή όσο ζούσε. Τα Άπαντά του κυκλοφορήθηκαν με τη φροντίδα του φίλου, συναγωνιστή και συμπατριώτη του Ντίνου Θεοτόκη στην Αλεξάνδρεια το 1915. Η μετριοφροσύνη αναφορικά με το ποιητικό του έργο, χαρακτήριζε πάντα τον Μαβίλη. Ο καταπληκτικός δεξιοτέχνης του σονέτου, είχε τη σεμνότητα να στέλνει τους στίχους του στον εθνικό μας ποιητή Κωστή Παλαμά, με την ταπεινή υποσημείωση: «Για το συρτάρι σου». Ορθά ο Λευκαδίτης δημιουργός Γρηγόριος Ξενόπουλος θα παρατηρήσει: «Ο Μαβίλης στάθηκε ένας απ’ τους σπάνιους εκείνους ποιητές, που το καλύτερό τους ποίημα υπήρξε η ίδια τους η ζωή». Το γεγονός, που συγκλονίζει τον ερευνητή της συγκεκριμένης προσωπικότητας είναι ότι ο Λορέντζος Μαβίλης δεν είναι θιασώτης της αντίληψης «της σιωπής των διανοουμένων», ούτε υπήρξε αριστερός διανοητής, παρόλο το γεγονός ότι κατά τη συγκεκριμένη περίοδο διαμορφώνονται οι πολιτικές ιδεολογίες του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού. Ο Μαβίλης γνωρίζει από τις πολύχρονες σπουδές του στη Δύση, ότι αφενός ο δυτικός άνθρωπος επιλέγει τη θυσία των άλλων για τη βελτίωση της κοινωνίας (καπιταλιστικός ατομισμός), αφετέρου ο ανατολικός άνθρωπος απέχει από τα γεγονότα αφήνοντας στους άλλους την ευθύνη του κοινωνικού αγώνα (μηδενισμός του νιρβάνα). Ο Μαβίλης, όμως, είναι ο ανυπότακτος επτανήσιος αστός. Εμφορείται από την καποδιστριακή κοσμοθεωρία, σύμφωνα με την οποία αποκτούμε όλα τα απαραίτητα πνευματικά εφόδια της «πεφωτισμένης Δύσης», αλλά εμπνεόμαστε από την έμπρακτη, άρα θυσιαστική, αγάπη των υπεροχικών μορφών της εθνικής μας ιστορίας. Η συγκεκριμένη στάση ζωής του αποτιμάται από τον κερκυραϊκό λαό, ο οποίος τον αναδεικνύει μέλος του ελληνικού κοινοβουλίου υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο (1910). Ο Μαβίλης ακολουθεί, όμως, την αντίθετη πορεία από τους περισσότερους προκατόχους και συγχρόνους του στα βουλευτικά έδρανα. Δεν βολεύεται στον κοινοβουλευτικό θώκο, ούτε διακατέχεται από την αρρωστημένη αντίληψη «της επιβράβευσής του από τον λαό του», για την όποια προσφορά του στην πατρίδα. Αντίθετα, νοιώθει μέλος του μαρτυρικού λαού, τον οποίο συνεχίζει να διακονεί, προσφέροντάς του ακόμη και την ίδια του τη ζωή. Με ποιο άλλο τρόπο θα μπορούσε να ερμηνευθεί το γεγονός της αυτοθυσίας του; Θα μπορούσε ο επτανήσιος ποιητής να επικαλεστεί τη βουλευτική του ιδιότητα, προκειμένου να μην στρατευθεί και να περιορισθεί στα πεδία των κοινοβουλευτικών ή διπλωματικών μαχών υπέρ των εθνικών δικαίων. Ο Μαβίλης, όμως, γνωρίζει ότι στην περίοδο που δραστηριοποιείται η εθνική ελευθερία κερδίζεται πρωτίστως στο πεδίο των στρατιωτικών μαχών. Εδώ, στο ύψωμα του Δρίσκου, τον χρειάζεται η πολυαγαπημένη του πατρίδα. Όχι στα μετόπισθεν ή στα επιτελικά στρατιωτικά γραφεία, όπως θα άρμοζε στην πολιτική-κοινωνική του θέση, αλλά στο θέατρο των μαχών, όπως πραγματικά αρμόζει σ’ έναν γόνο της οικογένειας των Καποδίστρια. Πρωταγωνιστής, πρωτομάρτυρας, πρώτος, αφού νοιώθει έσχατος διάκονος των συμπατριωτών του. Κατά τη μοιραία μάχη του Δρίσκου ο αρχηγός του σώματος των γαριβαλδινών πρότεινε την υποχώρηση των τριακοσίων ανδρών του. Στο πολεμικό συμβούλιο που συνεκλήθη, ο Λοχαγός Μαβίλης αντιτάχθηκε στην πρόταση αυτή, με αποτέλεσμα να συνεχισθεί η επίθεση, γνωρίζοντας ότι με τη στάση του αυτή προκαλούσε τον ίδιο του τον θάνατο. Δεν σκέφθηκε ορθολογικά - ρεαλιστικά ως πολιτικός, αλλά καρδιακά – θυσιαστικά, ως ρομαντικός ποιητής και πατριώτης. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης, κι ενώ προχωρούσε άφοβα προς την κορυφή του υψώματος, ένα βόλι διαπέρασε το πρόσωπό του. Οι σύντροφοί του τον μετέφεραν αιμόφυρτο στο παρακείμενο ξωκλήσι, όπου είχε στηθεί ένα πρόχειρο νοσοκομείο, όμως ένα δεύτερο βόλι τον βρήκε στο στόμα επιφέροντάς του το θανάσιμο κτύπημα. Ήταν πενήντα δύο ετών… Η θυσία του, όμως, δεν πήγε χαμένη, αφού μόλις λίγους μήνες αργότερα (21 Φεβρουαρίου 1913) θα απελευθερωθεί η πρωτεύουσα της Ηπειρωτικής γης Ιωάννινα. Κάποιοι εντάσσουν τη θυσία του στο ηπειρωτικό αυτό ύψωμα στην απαισιόδοξη πλευρά του χαρακτήρα του, αποτέλεσμα ιδιαίτερα των επιδράσεων από τις φιλοσοφικές του σπουδές στη Γερμανία, όπου εξειδικεύθηκε στο έργο του φιλοσόφου Σοπενχάουερ, αλλά και στην ινδική φιλοσοφία. Όμως, η ερμηνευτική αυτή προσέγγιση αδικεί κατάφορα τον Μαβίλη. Μπορούμε να εντοπίσουμε την τάση ή ψυχοσύνθεση ενός δημιουργού μέσα από το έργο του. Την ψυχή του, όμως, δεν μπορούμε να τη γνωρίζουμε, αφού παραμένει για τους ερευνητές άγνωστη και ανερμήνευτη. Μια απαισιόδοξη ψυχή κι ένας οπαδός της φιλοσοφίας της ματαιότητας, δηλαδή ένας παθητικός άνθρωπος, δεν θα επέλεγε να γίνει στρατιώτης στο πεδίο διεκδίκησης των εθνικών δικαίων, δηλαδή κατεξοχήν ενεργητικός και διεκδικητικός πολίτης. Θεωρούμε, τέλος, σημαντικό ερμηνευτικό κλειδί προσέγγισης και ερμηνείας της προσωπικότητας του Μαβίλη, την καποδιστριακή του καταγωγή και παράδοση, που του μεταφέρει από την παιδική του ηλικία η μητέρα του Ιωάννα. Η ζωή και η θυσία του προγόνου του Ιωάννη Καποδίστρια τον έχει στιγματίσει καθοριστικά. Μορφώνεται στη Δύση, διαμορφώνεται αστικά, αναδεικνύεται πολιτικός, στόχος του όμως δεν αποτελεί η ικανοποίηση του «ΕΓΩ», αλλά η προοπτική του «ΕΜΕΙΣ». Ο Λορέντζος Μαβίλης με τον πολυκύμαντο βίο του και ιδιαιτέρως με την πολυσήμαντη θυσία του αποτελεί σημείο αναφοράς και μέτρο σύγκρισης για τους σημερινούς επιγόνους του, αλλά και μια διαρκής υπενθύμιση προς όλους μας, ότι η επίτευξη της υπέρβασης του θανάτου, προσδίδει αληθινό νόημα και αξία στη ζωή του καθενός μας.

Αιωνία του η μνήμη!

Kerkyrasimera.gr